تفاوت اجرت المثل و اجرت المسمی

اجرت المُسمّی چیست؟

اجرت المسمی یا مال الاجاره، مبلغی است که مستاجر در برابر استفاده از منافع عین مستاجره به موجر می‌پردازد؛ به عبارت دیگر اجرتی که طرفین بر آن توافق کرده‌اند و در قرارداد تعیین شده است، اجرت المسمی نام دارد. بنابراین می‌توان گفت که اگر بین طرفین قراردادی وجود داشته باشد و اجرت استفاده از مال در قرارداد ذکر شده باشد به آن اجرت المسمی می‌گویند. همچنین اگر مستاجر در مدت اجاره اجرت المسمی را پرداخت نکند، مالک می‌تواند به دادگاه مراجعه کند و به صورت قانونی اجاره بها را مطالبه نماید.

اجرت المِثل چیست؟

زمانی که شخصی از مال یا عمل دیگری بدون وجود قرارداد استفاده کند، باید اجرت استفاده را پرداخت نماید که به آن اجرت المثل گفته می‌شود. به عبارت دیگر اجرت المثل بر خلاف اجرت المسمی در قرارداد ذکر نمی‌شود و منشا قراردادی ندارد؛ یعنی یا بین طرفین قراردادی وجود ندارد یا اگر قراردادی وجود داشته باشد مدت آن منقضی شده و یا میزان اجرت در آن ذکر نشده است. به علاوه تعیین میزان اجرت المثل با کارشناس دادگاه است؛ یعنی کارشناس تشخیص می‌دهد که چه مبلغی باید به عنوان اجرت المثل پرداخت شود.

بنابراین به طور خلاصه می‌توان گفت که اجرت المسمی منشا قراردادی داشته و ناشی از توافق و تراضی طرفین است، اما اجرت المثل منشا غیر قراردادی دارد و از قبل بین طرفین تعیین نشده است.