وبلاگ عقود مدنی
» تفاوت سند رسمی و لازم الاجرا
سند چیست؟
سند، مهمترین و رایج ترین دلیل ادعاهای اصحاب دعوا در دعاوی و امور غیر کیفری است. به عبارت دیگر هر نوشته مکتوبی که در مقام اقامه دعوا، قابلیت استناد در دادگاه را داشته باشد سند نامیده می شود. سند، نقش مهمی در اثبات یک ادعا در دادگاه داشته و در مقام دفاع، نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
ماده ۱۲۸۴ قانون مدنی در تعریف سند بیان می کند : «سند، عبارت است از، هر نوشته که در مقام دعوی یا دفاع، قابل استناد باشد.» بنابراین یک نوشته در صورتی سند محسوب می شود که بتواند در دادرسی دلیل قرار گیرد.
سند رسمی و عادی :
اسناد را می‌توان از جهات گوناگونی دسته بندی نمود ؛ اما قانون مدنی در ماده ۱۲۸۶ ، اسناد را به دو دسته رسمی و عادی تقسیم کرده است.
سند رسمی: به موجب ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی، «اسنادی که در اداره ثبت اسناد و املاک و یا دفاتر اسناد رسمی یا در نزد سایر مأمورین رسمی، در حدود صلاحیت آن ها و بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشند، رسمی است.»
مطلب مرتبط
آیا عقد آریایی اعتبار دارد؟لذا سند رسمی سه رکن دارد :
۱- به وسیله مأمور رسمی تنظیم شده باشد.
۲- حدود صلاحیت مأمور در تنظیم سند رعایت شده باشد.
۳- مقررات قانونی در تنظیم سند رعایت شود.
سند عادی: هر سندی که شرایط سند رسمی را نداشته باشد، سند عادی محسوب می شود.
سند لازم الاجرا:
سند لازم الاجرا، سندی است که اگر شخصی که به موجب سند بدهکار یا متعهد است، به اختیار خود حسب مورد، آن بدهی را پرداخت نکند یا به آن تعهد عمل نکند، بستانکار یا متعهد له می تواند بی آنکه نیاز به اقامه دعوا و گرفتن حکم دادگاه باشد، با مراجعه به تشکیلات اجرایی مربوط، او را وادار به اجرای موضوع سند نماید. به عبارت دیگر ذینفع نیازی نیست که به طرح دعوای بدوی یا تجدید نظر بپردازد، لذا او مستقیما سند را به اجرائیات، معرفی می کند و به اجرا می گذارد و به همین علت مسلما مدت زمان کمتری را برای وصول طلب خود سپری می کند.
لازم الاجرا بودن ویژه اسناد رسمی نیست؛ بلکه قانونگذار بعضی از اسناد عادی را نیز لازم الاجرا اعلام نموده است؛ برای نمونه، چک اگرچه یک سند عادی است اما به موجب قانون صدور چک، در حکم سند لازم الاجرا است.
بنابراین در خصوص رابطه سند رسمی و لازم الاجرا می توان گفت که برخی از اسناد لازم الاجرا رسمی هستند و برخی از اسناد رسمی هم لازم الاجرا محسوب می شوند.
